AI’ın Geleceği Hangisi: AGI mı yoksa GenAI mı?

Boğaziçi Ventures
6 min readMar 7, 2024

--

Teknoloji sektörünün geleceğinde neler olabileceğine dair her tartışma baş kahramanımız “yapay zeka”yı da içermesi gerekiyor. Şu anda çok popüler ve sadece teknolojide değil, farklı alanlarda da birçok tartışmaya neden oluyor.

Peki her AI aynı mı? Yapay zekanın pek çok farklı türü var ve bunlardan en ilginç ve zor olanlarından ikisi Yapay Genel Zeka (AGI) ve Üretken Yapay Zeka (“Generative AI”, Narrow Yapay Zeka’nın bir alt kümesi) olarak adlandırılıyor.

Üretken AI (GenAI), metinler, müzik, resimler veya bilgisayar programları gibi yeni ve orijinal içerikler oluşturabilen bir tür yapay zekadır. Üretken yapay zeka modelleri çok sayıda veriden eğitiliyor ve daha sonra gerçek ve alakalı görünen yeni içerikler oluşturmak için kullanılıyor.

GenAI’nin kontrolü, neyin akla yatkın olduğuna dair önyargılı fikirlerimizi şok eden, sevindiren ve zorlayan benzersiz bir madde üretme kapasitesinde yatmaktadır. Gelişimi ateşleyen ve bizi hayal gücünün alışılmadık alanlarına iten, oyunun kurallarını değiştiren bir şey.

GenAI, bir grup akıllı sanatçının, müzisyenin ve yazarın, insanlar onları görmeden çok çalışmasına benziyor. Sadece ona biraz bilgi verin; güzel resimler, hoş müzikler veya ilginç hikayeler yaratmak için yaratıcılığını kullanacaktır.

Günlük yaşamda ve endüstride çeşitli uygulamaları vardır. Bazı yaygın örnekler:

Sanat ve Müzik: Üretken yapay zeka sanat, müzik ve görsel içerik oluşturmak için kullanılır. Örneğin, müzik akışı hizmetlerinde kullanıcıların dinleme alışkanlıklarına göre kişiselleştirilmiş çalma listeleri oluşturmak için kullanılmıştır.

İçerik Oluşturma: Yayıncılık ve içerik oluşturma endüstrisinde, haber makaleleri ve sosyal medya gönderileri gibi yazılı içerik üretmek için üretken yapay zeka kullanılır. Yapay zeka sistemleri büyük miktarda veriyi tarayarak tutarlı ve dilbilgisi açısından doğru cümleler üretebilir.

Müşteri Hizmetleri: Üretken yapay zeka, müşteri sorgularını anlayıp yanıtlayabilen güçlü sohbet robotları ve sanal asistanlar aracılığıyla müşteri hizmetlerini iyileştirebilir.

Görüntü Süper Çözünürlüğü: Üretken yapay zeka, görüntülerin ve videoların kalitesini iyileştirebilir, eski fotoğrafları geri yüklemede veya video kalitesini iyileştirmede yararlı olabilir.

Gelişmiş Makine Çevirisi: Birkaç tercüme cihazı, daha kesin ve alakalı yorumlar sağlamak için üretken yapay zekadan yararlanır. Bazı çeviri araçları, daha doğru ve bağlamsal çeviriler sağlamak için üretken yapay zekayı kullanır.

Tedarik Zinciri Optimizasyonu: Üretken yapay zeka, talep tahmini, envanter ihtiyaçları tahmini ve dağıtım rotası optimizasyonları yoluyla tedarik zinciri süreçlerini optimize edebilir.

Tasarım ve Üretim: Otomotiv, havacılık ve imalat gibi endüstrilerde Üretken Yapay Zeka, hafif ancak dayanıklı bileşenlerin tasarlanmasında ve fiziksel nesnelerin yaratılmasında önemli bir rol oynamaktadır.

Öte yandan Yapay Genel Zeka (AGI), bir kişinin yapabileceği her işi yapabilen bir tür yapay zekadır. AGI, belirli alanlarla veya becerilerle sınırlı olmaksızın, her türlü durumu öğrenebilir ve adapte olabilir.

AGI, yapay zeka dünyasının aşırı çoklu görev sağlayıcısı gibidir. Belirli işlere veya alanlara bağlı olmayan, ancak tıpkı insanların yaptığı gibi, çok çeşitli zihinsel zorluklara uyum sağlayabilen ve bu zorluklara uyum sağlayabilen makineler oluşturmayı amaçlıyor. AGI, farklı işleri ve alanları kolaylıkla halledebilen makineler yaratarak bu esnekliği yakalamayı hedefliyor.

Bu AGI çerçevelerinin, her zaman modern bilgi ve yetenekler elde eden, uzun ömürlü öğrenenler olması planlanıyor. Mantık yürütebilir, karmaşık kavramları anlayabilir ve anlayışlarını farklı ortamlara uygulayabilirler. Bu, farklı alanları kolayca keşfedebilen, bir profesyonel gibi problem çözebilen ve bilinçli seçimler yapabilen bir yapay zeka arkadaşınıza sahip olmak gibidir.

AGI’nin mükemmelliği esnekliğinde yatmaktadır. Tedavi edici kararlılıktan mantıksal araştırmaya, satranç oynamaktan müzik bestelemeye kadar her şeyi halledebilir. AGI frameworkleri, karşılaşmalarından öğrenebilir ve biz insanların modern zorluklara giriş ve geliştirme yoluyla yaptıklarına benzer şekilde, onların uygulanmasına yönelik durmaksızın ilerleyebilir.

AGI’nin günlük yaşamımızda ve endüstrimizde kullanıldığı durumlar:

Doğal Konuşma: Normal tartışmaları sürdürebilecek ve bir insanla işbirliğine kıyasla çok çeşitli temalara oturtabilecektir.

Otonom Robotlar: Robotların, uzay araştırması veya terapötik bakım gibi değişen ve yeni durumlarda çeşitli görevleri yerine getirmesine olanak tanıyacak.

Sürekli Öğrenme: Belirli yapay zekalardan farklı olarak AGI, geniş programlamaya gerek kalmadan kullanılmayan işleri ezberleyebilir ve bunlara uyum sağlayabilir.

Ahlaki ve Etik Seçim Yapma: Sağlık hizmetlerindeki ahlaki çıkmazlar gibi karmaşık durumlarda bunu elde etme ve ahlaki ve etik seçimler yapma kapasitesine sahip olacaktır.

Karmaşık Problem Çözme: AGI, mantıksal araştırma gibi çok sayıda alanın tutarlı düşünmesini ve anlaşılmasını gerektiren karmaşık sorunları çözebilecektir.

Narrow AI anved General AI (AGI) farklılıkları.

AGI Benzeri Sistem Örnekleri

Şimdiye kadar oluşturulan AGI henüz tamamlanmamış olsa da AGI benzeri yetenekler gösteren yapay zeka modelleri mevcut. Örnekler arasında, karmaşık görevleri gerçekleştirme ve açıkça değiştirilmeden modern koşullara uyum sağlama kapasitesini gösteren GPT-3 ve GPT-4 (OpenAI) veya Gemini (Google) yer almaktadır. Bu modeller gerçek AGI olarak kabul edilmez ancak bu alandaki önemli ilerlemeleri temsil ederler.

2019'da 32 yapay zeka uzmanı AGI zamanlamasıyla ilgili bir ankete katılmış ve:

  • Ankete katılanların %45'i 2060'tan önce
  • Tüm üyelerin %34'ü 2060 sonrası bir tarih öngörüyor
  • Üyelerin %21'i singularity’nin asla gerçekleşmeyeceğini tahmin ediyor.

Yapay zeka girişimcileri araştırmacılara göre biraz daha iyimser. 2030 yılına kadar “singularity”e ulaşacağımızı tahmin ediyorlar.

Singularity: Yani yapay zeka tekilliği, yapay zekanın insanlardan daha akıllı olduğu varsayımsal bir fikirdir. Daha basit bir ifadeyle, eğer makineler insanlardan daha akıllı olursa, insanların ulaşamayacağı yeni bir zeka seviyesine ulaşılacaktır.

Uzmanlar, artık yapay zekanın insan seviyesindeki uygulamaya önce tahminlediklerinden daha kısa sürede ulaşabileceğini tahmin ediyor. Bazı durumlarda bu, daha önceki tahminlerden 40 yıl daha önce demek oluyor.

Gelecek hangisi: AGI mı yoksa GenAI mı?

Cevap muhtemelen her ikisinden de biraz olacaktır. 🙂 AGI ve GenAI’yi rakip güçler olarak görmek yerine, iki yaklaşım arasındaki potansiyel işbirliğini tanımak daha temeldir. AGI, geniş içgörüleriyle, belirli alanlarda Üretken Yapay Zekanın özelleştirilmiş yeteneklerinden yararlanabilir. Alternatif olarak, Üretken Yapay Zeka, ilgili anlayışını geliştirmek ve daha modern ve incelikli içerik üretmek için AGI’nin kapsamlı öngörülerini kullanabilir. Sağlık, eğlence, finans ve eğitim gibi sektörler bu işbirliğinden hep birlikte avantaj sağlacak.

Şu anda, ChatGPT ve Bard (yeni marka adı “Gemini” ile) gibi Geniş Dilli Modeller (LLM), yanıtlara ve oldukça karmaşık sorunların ele alınmasına yönelik yolculuğumuzu tamamen yeniden düzenledi. Dahası, Deepfake ve dijital sanat gibi ilerlemelerle Üretken Yapay Zeka’nın daha geniş alanı şaşırtıcı sonuçlar verdi.

Öte yandan, AGI hala gerçeklikten çok bir düşüncedir. Genel yapay zekanın varsayımsal konsepti bir süredir ortalıkta dolaşıyor ancak hayata geçirilmesi hala beklemede. Geniş Dilli Modeller muhteşem olsa da bulmacanın bir kısmını oluşturuyorlar. Genel yapay zeka henüz tamamlanmaktan çok uzakta.

Bitmedi…

Şimdi bu konuya derinlemesine girmeyeceğiz çünkü birçok tartışmalı konuyu masaya getiriyor. Ancak AGI’nin ötesine baktığımızda, bir makinenin entelektüel kapasitesinin akla gelebilecek her açıdan en parlak insan zekasını aştığı “Yapay Süper Zeka” kavramı ortaya çıkıyor.

Biraz saygı gösterelim 🫡

2023'te yapay zeka yatırımları 2.500 yatırım turuyla 42,5 milyar dolar topladı. Yapay zeka finansmanı geçen yıla göre %10 azalmış olsa da, 2023'te %42 düşen genel girişim yatırımları kadar azalmadı. Yapay zeka yatırım hacmi geçen yıla göre %24 azaldı ancak hala girişim anlaşmalarındaki genel %30'luk düşüş kadar değil.

2023 yılında Unicorn şirket sayısı giderek azaldı ancak yapay zekada 22 yeni unicorn ortaya çıktı; bu da 2022'ye göre %39 daha az. Ancak AI’daki düşüş, aynı dönemde fintech ve dijital sağlıktaki azalma kadar büyük olmadı. Ayrıca 2023'te Nasdaq borsası yapay zeka hisselerine duyulan heyecan nedeniyle %43 arttı.

Son olarak, AI’ı bundan sonraki yaşantımızın her anında duyacağız ve sadece teknoloji kurucularına değil, tüm kuruculara, bir teknoloji ürününüz olmasa bile yapay zeka gelişmelerinden faydalanmalarını tavsiye etmek istiyorum. Rakiplerinizin gerisine düşmeden önce, AI’yı kullanarak büyümenizi artıracak, verimli, düşük maliyetli ve üretken operasyonlarla iş hızınızı artıracak bir yapay zeka stratejisi oluşturmanız şart. Ve, Yapay Zeka tabanlı veya Yapay Zeka destekli bir ürününüz varsa, geri bildirim ve yatırım fırsatları için Boğaziçi Ventures’a başvurabilirsiniz.

--

--

Boğaziçi Ventures

Boğaziçi Ventures is a venture capital fund established to provide support to tech-startups which aim to enter into the global market.